جاذبه‌های طبیعی در سطح استان همدان وجود دارد که همه ساله گردشگران داخلی و خارجی فراوانی را به سوی خود فرا می‌خواند یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری این دیار، غار علیصدر به عنوان شگفت انگیزترین غار آبی جهان و بهشت خاموش سرزمین ایران است. در روستای علیصدر از توابع شهرستان کبودرآهنگ و 75 کیلومتری شمال غربی شهر همدان، یکی از عجایب طبیعی جهان و نمونه نادری از غارهای آبی قابل قایقرانی، به نام "غار علیصدر" واقع شده که نام این غار برگرفته از نام این روستا است و در طول سال‌های گذشته "علی سد" و "علی سرد" نیز بیان می‌شده است. بر اساس تحقیقات و مستندات موجود بخش‌های ورودی غار در دوره صفویان مورد استفاده مردمان آن زمان قرار می‌گرفته به طوری که از مدخل ورودی به عنوان پناهگاه و از آب آن به صورت آب انبار برای مصرف کشاورزی استفاده می شده است.

تاریخچه پیدایش

غار علیصدر یکی از دیدنی‌های جهانگردی استان همدان است که زمین شناسان قدمت سنگ‌های این غار را به دوره ژوراسیک نسبت می‌دهند. مردم روستای علیصدر و روستاهای اطراف، از زمان‌های بسیار دور به وجود این غار پی‌برده بودند و از آب آن بهره‌برداری می‌کردند تا اینکه در پنجم مهرماه 1342 شمسی گروهی 14 نفره از اعضای هیئت کوهنوردی همدان، غار علیصدر را مورد بازدید و کاوش قرار دادند و توانستند با وسایل ابتدایی، مانند فانوس و تیوپ لاستیکی مسافتی از غار را طی کنند. در سال 1346 با پخش خبر کشف این غار شگفت‌انگیز و بی‌انتها در سطح رسانه‌های ملی، سیل محققان، کوهنوردان و علاقه‌مندان به آثار طبیعی به سوی آن سرازیر شد. در سال 1352 کوهنوردان همدان دهانه و ورودی غار را به قطر 50 سانتی متر تعریض کردند و از سال 1354 استفاده عمومی از غار علیصدر کلید خورد. از آن روز تاکنون به منظور سهولت بازدید و رفاه حال گردشگران اقدامات بسیاری درون غار انجام شده که علاوه بر افزایش طول مسیر آبی برای قایقرانی، مسیرهایی در خشکی به مسیر بازدید افزوده شده که مناظر جدید و بدیعی را در جلوی دیدگان مشتاق گردشگران قرار می‌دهد.

غار علیصدر از بسیاری جهات به سبب وجود گذرگاه‌های ممتد آبی و دریاچه‌های وسیع و قابل قایقرانی که در سرتاسر غار گسترده شده‌اند، یکی از زیباترین جلوه‌های طبیعی ایران و جهان و پدیده‌ای منحصر به فرد در نوع خود است که فقط در معدودی از غارهای جهان، مثل غار مولیس در فرانسه و غارهای شوالیه و بوکان در استرالیا، چنین زیبائی‌های خیره‌کننده‌ای وجود دارد. غارعلیصدر ( باعمر 190 میلیون سال ) موجودی زنده و در حال حیات است که تولد آن در دوره ی دومژوراسیک (دوره ی دوم زمین‌شناسی 190-136 میلیون سال پیش ) انجام گرفته است. این غار شگفت انگیز به دلیل فقدان نور طبیعی، فاقد حیات جانوری است و عمق آن در مناطق مختلف از 0.5 متر تا 14 متر متغیر است و همچنین ارتفاع غار علیصدر در برخی از تالارها به بیش از 16 متر نیز می‌رسد. از دیگر ویژگی‌های این غار شگفت انگیز دمای داخل غار است که 14 درجه سانتیگراد و در طول سال ثابت است لذا در تمام فصول سال برای گردشگران مطبوع است. در تابستان با گرمایی حداکثر 39 درجه سانتیگراد گرم و نیمه خشک منطقه، به محض ورود بدرون غار آرامش مطبوعی حاصل می‌شود و در زمستان با دمای حداقل 14- درجه سانتیگراد منطقه، احساس گرمی به انسان دست می‌دهد وجود استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها با طرح‌ها و رنگ‌های بدیع و استثنایی در جای جای این غار صحنه‌های بی‌نظیر و جلوه‌هایی از قدرت لایزال الهی را به تصویر کشیده است. بیشترین ارتفاع از عمق آب تا سقف 54 متراست ( مشابه برج 18 طبقه )، تنگی نفس در آن احساس نمی‌شود. دریاچه زیرزمینی غار علیصدر دارای آبی زلال، بی‌رنگ و بی‌بو است به گونه‌ای که در نور کم یک چراغ قوه دستی می‌توان عمق چند متری آب و کف غار را که پر از سنگ‌های زیبا و مرمرین است تماشا کرد و همچنین سقف، دیوارها و کف دریاچه غار نیز پوشیده از سنگ‌های بسیار زیبای بلورین است. غارعلیصدر به عنوان شگفت‌انگیزترین غار آبی جهان و تنها غار تالابی کشور ایران محسوب می‌شود که هم اکنون پذیرای گردشگرانی است که قصد سفر به همدان را دارند.